بریانی، غذای برنجی خوش طعم با اصل ایرانی که به یک غذای جشن محبوب در آسیای جنوبی تبدیل شده است و همچنین به یک غذای خیابانی پرفروش تبدیل شده است.
واژه بریانی از عبارت فارسی برنج بریان گرفته شده است که برنج ایرانی درجه یک سرخ شده است.
برنج را به طور جداگانه تفت می دهیم تا تقریباً نیم پز شود، معمولاً در روغن یا قیمه، و سپس همراه با گوشت ترشی یا سبزیجات و ادویه ها در قابلمه قرار می دهند.
مواد دیگر را نیز برای مدت کوتاهی از قبل می پزند، سپس در قابلمه ای به نام دگ می ریزند و برنج را روی آن قرار می دهند تا آب بقیه مواد آن را دم بکشد.
در یک آماده سازی معمول، قابلمه را با خمیر می بندند و سپس روی آن را می پوشانند تا بخاری از آن خارج نشود.
رایج ترین برنج مورد استفاده در بریانی باسماتی دانه بلند است، اگرچه انواع بومی مانند سیراگا سامبا که در تامیل نادو رشد می کند و جیراکاسالا یا وایاناندان کایما که در کرالا رشد می کند نیز استفاده می شود.
این گونه‌های برنج به دلیل داشتن فیبر و سلنیوم بالا به‌ویژه سالم در نظر گرفته می‌شوند، اگرچه سلامتی بریانی به طور کلی به سایر مواد مورد استفاده بستگی دارد، به‌ویژه اینکه آیا گوشت چرب در آن گنجانده شده است یا خیر.
بریانی برای اولین بار در هند و در منطقه دکن در جنوب ثبت شد که نشان می دهد بازرگانان از طریق یک مسیر دریایی به آنجا آورده اند.
بریانی از آن زمان به تمام نقاط شبه قاره هند، با تغییرات محلی و منطقه ای متعدد گسترش یافته است.
انواع بریانی در سریلانکا، مالزی، تایلند و عمان نیز یافت می شود.
تهیه مرغ بریانی
در کرالا، برنج را با میگو، ماهی یا مرغ و ادویه های خوش طعم سرخ می کنند.
بریانی حیدرآباد که به نماد آشپزی این شهر تبدیل شده است از گوشت بز و چاشنی نارگیل و زعفران تهیه می شود.
بریانی مرادآبادی، از ایالت شمالی اوتار پرادش، مرغ، برنج، ماست و مجموعه‌ای از ادویه‌ها شامل زیره سیاه، گارام ماسالا، گشنیز، فلفل سیاه، دارچین و برگ بو را ترکیب می‌کند.
بریانی بمبئی از سیب زمینی سرخ شده، پیاز سرخ شده و آلو خشک همراه با برنج استفاده می کند.
بریانی سندی از جنوب پاکستان، گوجه فرنگی، آلو، و فلفل قرمز را به همراه گوشت بره یا بز می آورد.
